Zeki Ama Çalışmıyor

Birçok ebeveyn çocuğunun zeki olduğunu, ama derslerine yeterince çalışmadığı için bu potansiyelini ortaya koyamadığını düşünür. Çocuk derslerine bir çalışsa neler neler başarabilecektir ama bir türlü olmuyordur işte!

Peki, neden ‘zeki’ çocuklar ders çalışmıyorlar? Zekâ tek başına derslerine yetmiyor mudur? Zekâyı harekete geçirecek faktörler nelerdir? İşte anne ve babalar bu tarz düşünceler içinde pek çok davranış örüntüsüyle çocuklarını etkilemektedirler ve sürecin sıkıntılı devam etmesinde büyük rol oynamaktadırlar.

Öncelikle, herhangi bir kişinin olumlu ya da olumsuz şekilde etiketlenmesinin o kişi üzerinde negatif etki edeceğini belirtmeliyiz. Yetişkinlerin bile olumsuz etkilendiği bu tarz durumlardan, henüz soyut düşünme gelişimini tamamlamamış olan çocuk ver ergenlerin nasıl etkileneceğini bir düşünün. ‘Zeki’ diye etiketlenen çocuk, ‘Ben zekiyim ve en iyi olmalıyım.’, ‘Ben nasıl olsa zekiyim, daha fazla çabalamama gerek yok.’, ‘Ben zekiyim ama yetmiyor galiba, hiçbir zaman da yetmeyeceğine göre en iyisi ben bu oyundan (akademik gelişim) çekilip hiçbir şey yapmayayım.’ şeklinde düşünceler geliştirir. Zeki olduğunu kanıtlamak zorunda hisseder fakat bir taraftan da mükemmeli bekleyen anne baba baskısı ile karşılaşır. Mükemmeliyetçi beklenti aileler tarafından çocuğa zaman zaman direkt, çoğu zaman da pasif bir şekilde iletilir. Çocuk kendini gergin ve başarısız hisseder, bu kaygıyı çözemez ve ders notları düşer. Aslında çok çok daha iyisini yapabilir ama olmuyor, yapamıyordur. Deyim yerindeyse oyundan çekilir ve yetersizlik göstermeye başlar. Sınıfında ya da okulunda onun kadar zeki olmayan çocuklar bile çok daha başarılı notlar alırlar. Bu durumda da ebeveynler çocuklarını diğerleriyle kıyaslamaya başlarlar ve süreç gittikçe karmaşık hale gelir.

Yukarıda anlatılan problemlerin çözümü uzman psikolojik danışmanlar tarafından sürdürülen ‘Eğitsel Danışma’dır. Eğitsel danışmada, çocuğun ders çalışmasını engelleyen faktörler belirlenir. Davranışsal ve bilişsel müdahalelerle çözüme ulaşılır. Süreçte aile ile gerçekleştirilen seanslar da olur. Aile ile ebeveynlik tarzları ve çocuk ile ilgili beklentileri üzene çalışılır. Eğitsel danışma süreci, öncelikle haftada bir, sonrasında iki haftada bir ve son olarak ayda bir olacak şekilde, sınav döneminde olmayan bir öğrenci için 6 ay, sınav dönemindeki öğrenci için ise 8 aydır. Psikolojik danışma seanslarına düzenli katılım durumlarında da beklenen çözüme ulaşılır.